ผู้ตรวจการแผ่นดินเสนอองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ไขปัญหาการจัดการขยะในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ
ผู้ตรวจการแผ่นดินได้รับเรื่องร้องเรียนจากประชาชนในพื้นที่ตำบลแห่งหนึ่ง จำนวนกว่า 30 ครัวเรือนว่า ได้รับความเดือดร้อนจากปัญหาการทิ้งและกำจัดขยะในที่ดิน ซึ่งตั้งอยู่ตรงข้ามกับที่ทำการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบ ระยะห่างเพียง 50 เมตร เท่านั้น อีกทั้งพื้นที่ดังกล่าวตั้งอยู่ในเขตชุมชนและอยู่ใกล้กับแม่น้ำสายสำคัญของประเทศ ผู้ที่นำขยะมาทิ้งเป็นบุคคลที่อาศัยอยู่ในพื้นที่อื่น โดยที่ไม่มีการคัดแยกก่อนทิ้ง ขยะส่งกลิ่นเหม็นรุนแรง ที่ผ่านมาประชาชนในพื้นที่ได้ร้องเรียนต่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และส่วนราชการในพื้นที่เพื่อขอให้แก้ไขหรือบรรเทาปัญหาความเดือดร้อนดังกล่าวแล้ว แต่ยังไม่ปรากฏความคืบหน้าในการดำเนินการแต่อย่างใด
ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงได้แสวงหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น พบว่า ที่ดินที่มีการนำขยะมาทิ้งและเผาทำลายเป็นที่สาธารณประโยชน์และที่ราชพัสดุ แต่อยู่ในเขตชุมชนหนาแน่น ที่ผ่านมาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และส่วนราชการในพื้นที่ ได้ดำเนินการและหาแนวทางเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวมาโดยตลอด แต่มีข้อจำกัดหลายประการ และยังไม่สามารถจัดหาที่ดินสำหรับทิ้งขยะแห่งใหม่ได้ เนื่องจากถูกชุมชนทั้งในและนอกพื้นที่รับผิดชอบคัดค้านและไม่ผ่านการประชาคมหมู่บ้าน หลังจากที่ได้รับแจ้งปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนในพื้นที่จากผู้ตรวจการแผ่นดินแล้ว องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาขยะในพื้นที่เป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยทำการฝังกลบขยะและปรับเกลี่ยพื้นที่ พร้อมทั้งล้อมรั้วและติดตั้งป้ายห้ามบุคคลนำขยะมาทิ้งโดยเด็ดขาด นอกจากนี้ยังได้จัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นเพิ่มเติมเพื่อขออนุมัติงบประมาณสำหรับจัดซื้อรถบรรทุกขยะและถังขยะให้กับชุมชน แล้วนำขยะไปทิ้งรวมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นข้างเคียงที่มีการจัดทำบันทึกข้อตกลงร่วมกันต่อไป ทั้งนี้ ได้ชี้แจงทำความเข้าใจกับประชาชนในพื้นที่ซึ่งได้รับทราบและพึงพอใจในแนวทางการแก้ไขปัญหาดังกล่าวแล้ว
อย่างไรก็ตาม ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงได้มีข้อเสนอแนะให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ดังกล่าว หมั่นตรวจสอบและเฝ้าระวังมิให้บุคคลนำขยะมาทิ้งหรือกำจัดในที่ดินที่มีการร้องเรียน และพื้นที่ชุมชนอื่น ๆ รวมทั้งจัดทำแผนงานหรือโครงการเพื่อประชาสัมพันธ์และส่งเสริมให้ประชาชนและชุมชน ลดปริมาณขยะ แปรรูปขยะ และคัดแยกขยะก่อนทิ้ง ตลอดจนประสานความร่วมมือกับส่วนราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใกล้เคียง และภาคส่วนต่าง ๆ ที่มีความพร้อมและองค์ความรู้ เพื่อจัดหาสถานที่ทิ้งหรือกำจัดขยะเพิ่มเติม รวมถึงการบริหารจัดการขยะให้เป็นไปตามหลักวิชาการโดยไม่ก่อให้เกิดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมแบบยั่งยืนต่อไป