ท่านทราบหรือไม่...."กระทรวงพาณิชย์และกระทรวงอุตสาหกรรม จับมือแก้ไขปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์นำเข้าอย่างผิดกฎหมาย ตามที่ผู้ตรวจการแผ่นดินเสนอแนะ"

ท่านทราบหรือไม่...."กระทรวงพาณิชย์และกระทรวงอุตสาหกรรม จับมือแก้ไขปัญหา
ขยะอิเล็กทรอนิกส์นำเข้าอย่างผิดกฎหมาย ตามที่ผู้ตรวจการแผ่นดินเสนอแนะ"

จากการตรวจค้นและพบการกระทำของบริษัทผู้ประกอบกิจการคัดแยกและแปรรูปของ ขยะอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้พบว่าประเทศไทยเป็นแหล่งรองรับขยะอิเล็กทรอนิกส์ ขยะพลาสติก และของเสียอันตรายอื่น ๆ ในปริมาณมหาศาล ซึ่งได้ก่อให้เกิดความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมและวิถีชีวิตของประชาชน ในพื้นที่ที่โรงงานเหล่านี้มาตั้งกิจการ

อาศัยอำนาจตามมาตรา 32 แห่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 ผู้ตรวจการแผ่นดินสามารถหยิบยกขึ้นมาพิจารณา เมื่อความปรากฏต่อผู้ตรวจการแผ่นดินไม่ว่าโดยทางใด ไม่ว่าจะมีผู้แจ้งหรือร้องเรียนหรือไม่ก็ตามว่าบุคคลใดได้รับความเดือนร้อนหรือ ความไม่เป็นธรรมอันเนื่องมาจากการไม่ปฏิบัติตามกฎหมายหรือปฏิบัตินอกเหนืออำนาจหน้าที่และอำนาจ ตามกฎหมายของหน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ ผู้ตรวจการแผ่นดินจะต้องแสวงหาข้อเท็จจริง เพื่อเสนอแนะต่อหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องให้ขจัดหรือระงับความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรมนั้น

จากการประชุมหารือและลงพื้นที่ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผู้ตรวจการแผ่นดินได้พิจารณาข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายแล้วเห็นว่า เพื่อให้เกิดมาตรการป้องกันการนำเข้าของเสียอันตราย เข้ามายังประเทศไทยที่เห็นผลเป็นรูปธรรมและเพื่อเป็นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมการสาธารณสุข การคุ้มครอง ความปลอดภัยของประชาชน และการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมของประเทศให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จึงได้แนะนำและเร่งรัดให้หน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องดำเนินการยกร่างประกาศ ดังต่อไปนี้

ประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง "กำหนดให้ขยะอิเล็กทรอนิกส์เป็นสินค้าต้องห้าม ในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. ....”

ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง "กำหนดแหล่งกำเนิดของวัตถุดิบที่จะนำมาใช้ หรือผลิตในโรงงาน พ.ศ. ....”

ประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม เรื่อง "เงื่อนไขในการอนุญาตให้นำเครื่องใช้ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้แล้วเป็นวัตถุอันตรายเข้ามาในราชอาณาจักร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. ....”

จากข้อเสนอแนะของผู้ตรวจการแผ่นดิน ส่งผลให้ กระทรวงพาณิชย์ได้ออกประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้ขยะอิเล็กทรอนิกส์เป็นสินค้าต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. 2563 ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 15 กันยายน 2563 และกระทรวงอุตสาหกรรมได้ออกประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง กำหนดชนิดและแหล่งกำเนิดวัตถุดิบที่จะนำมาใช้ในโรงงาน พ.ศ. 2563 ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 29 กันยายน 2563 เพื่อกระตุ้นให้ผู้ประกอบการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งบริหารจัดการ ขยะอิเล็กทรอนิกส์ที่มีอยู่ภายในประเทศให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ สนับสนุนการใช้ทรัพยากรในประเทศอย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด

สำหรับประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม เรื่อง "เงื่อนไขในการอนุญาตให้นำเครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้แล้วเป็นวัตถุอันตรายเข้ามาในราชอาณาจักร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. ....” นั้น อยู่ระหว่างที่หน่วยงานผู้รับผิดชอบดำเนินการยกร่างและจัดทำตามข้อเสนอแนะของผู้ตรวจการแผ่นดินต่อไป